Komünizmin Yeni Sentezi: Temel Yönelim, Yöntem ve Yaklaşım ve Esas Unsurlar

Editörün Notu: Yazının orjinaline bu linkten ulaşabilirsiniz: http://revcom.us/avakian/ba-the-new-synthesis-of-communism-en.html

Yazarı: Bob Avakian, Devrimci Komünist Parti ABD Başkanı

Yönelime Dair Giriş Niteliğinde Bir Tanıtım

Yeni sentez, gerçek anlamda “süregiden” bir çalışmadır. Ben de hâlâ fiilen birçok kaynaktan öğrenmeyi sürdürüyorum ve umuyorum ki bu yeni sentez, dünyadaki gelişmelerle ve özellikle de nihai hedefi komünist bir dünya olan devrimci mücadeleyle diyalektik bir ilişki içerisinde teorik düzlemde sürmekte olan faaliyetler tarafından daha da zenginleştirilecek ve geliştirilecektir. Fakat on yıllar boyunca gerçekleştirmiş olduğum, komünist devrim ve sosyalist devletler deneyimlerini özetleyen, çok çeşitli insan faaliyet ve düşüncelerinden beslenen çalışmaların bir ürünü olarak komünizm biliminde -yeni sentezin temel yönelim, yöntem ve yaklaşımı ile ana unsurları şahsında vücut bulan- yeni ve daha ileri bir gelişimin söz konusu olduğunu söylemek doğru olacaktır. Yeni sentezin temsil ettiği şeyin öneminden ve bu şeyin, yeni sentezin daha iyi kavranmasının teşvik edilmesi ve sağlanması için özlü ve yoğunlaşmış olduğu kadar doğru bir biçimde sunulmasının öneminden kaynaklı olarak bu taslağı kaleme almış bulunuyorum. Tıpkı yeni sentezin kendisi gibi, bu taslak da nihai değildir; şimdiye dek öne çıkarılmış olanlara ve bunun temsil ettiği nitel atılıma, bu her ne kadar süregitmekte olan bir süreç ise de, dair birtakım düşüncelerden oluşmaktadır. Burada, yeni sentezi temel yöntem ve yaklaşımlarının yanı sıra birtakım başka bileşenlerine değinilmektedir. Aşağıdaki metinde komünizmin yeni sentez aracılığıyla daha da geliştirildiği birtakım yönlerine değinilmektedir, bunu bu temel yönleri daha detaylıca ele alan kimi temel kaynaklar takip etmektedir (yeni sentezin önemli yanlarına değinen bu kaynakların kimileri farklı yazarların çalışmalarıdır; şayet bir yazar belirtilmemişse, biliniz ki alıntılanan benim çalışmalarımdan biridir).

Yöntem ve Yaklaşım: Bir Bilim Olarak Komünizm – Diyalektik Materyalizmin Daha da Geliştirilmesi

** Özgürlük ve zorunluluk  kavramlarının daha ileri bir sentezi

(Ardea Skybreak tarafından Tarihöncesi Adımlardan Geleceğin Atılımlarına’da alıntılanan ve BA Konuşuyor: DEVRİM – DAHA AZI DEĞİL! Filminde ve İshak Baran ile K.J.A. tarafından kaleme alınan ve Demarcations #4’te yayımlanan Ajith: Geçmişin Tortusunun Bir Portresi metninde tartışılan zorunluluk ve tesadüf arasındaki ilişkiye ve temeldeki maddi koşullarla bilinçli insan faaliyeti arasındaki ilişkiye dair açıklamamda bu mesele daha detaylıca izah edilmektedir).

** Epistemoloji: Bilimsel bir bilgi teorisi. Rölativizme karşı bir tutum.

(Bilim ve Devrim: Bilim ve Bilimin Topluma Uygulanmasının Önemi Üzerine. Komünizmin Yeni Sentezi ve Bob Avakian’ın Önderliği. Ardea Skybreak ile Röportaj, revcom.us sitesinden ulaşılabilir; ayrıca Ajith: Geçmişin Tortusunun Bir Portresi)

** Epistemoloji ve Ahlak. “Güç, haklı kılar” yaklaşımına karşıt bir tutum ve görececilik ile “anlatı olarak gerçeklik” düşüncelerinin nasıl nihayetinde “güç haklı kılar” yaklaşımına yol açtığının ortaya konması.

(BAsics 4:10; Aklı Özgürleştirmek ve Dünyayı Temelden Değiştirmek İçin Tüm Tanrılardan Kurtulun, bilhassa dördüncü bölüm; BAsics 5:11; Ajith: Geçmişin Tortusunun Bir Portresi)

** Epistemoloji ve Partizanlık. Bilimsellik ve partizanlık arasındaki ilişkide esas olan tutarlı bir biçimde bilimsel olmaktır. Bu olmadan proleter devrime ve onun komünizm hedefine tam ve doğru bir biçimde partizan olunamaz.

(Ajith: Geçmişin Tortusunun Bir Portresi)

** Popülizme ve popülist epistemolojiye karşıt bir tavır. Şeyleştirmeye, yani ezilenlerin toplumdaki sömürülen konumlarından ötürü “gerçeği özel bir şekilde kavrayabilecekleri,” toplumun ve onun dönüşümünün dinamiklerini daha iyi anlayabilecekleri düşüncesine karşıt bir tavır.

(BAsics 4:11; Kültür, Sanat, Bilim ve Felsefe Üzerine, Demarcations #1’de yayımlanan “’Fiziğin Krizi,’ Felsefe ve Siyasetin Krizi,” metninin alt başlığı. Komünizm: Yeni Bir Aşamanın Başlangıcı, Devrimci Komünist Parti ABD’den Manifesto)

** Tutarlı şekilde bilimsel bir ekonomi politiğin, iktisadî alt-yapı ile siyaset ve ideolojiden oluşan üst-yapıya dair tutarlı bir diyalektik materyalist yaklaşımın zorunluluğu.

(Raymond Lotta tarafından kaleme alınan ve Demarcations #3’te yayımlanan “’Anarşinin İtici Gücü’ ve Değişimin Dinamikleri;’ “Kırın Tüm Zincileri! – Kadının Kurtuluşu ve Komünist Devrim Üzerine Bob Avakian” başlıklı çalışmadaki “Bu Sistem Kadına Yönelik Baskıyı Ortadan Kaldırabilir mi ve Onsuz Yapabilir mi? – Temel bir Soru ve Yanıta Dair Bilimsel Bir Yaklaşım” bölümü; Kuşlar Timsah Doğuramaz Ama İnsanlık Ufkunu Aşabilir, 1. Kısım)

** Demokrasi ve eşitliği aşmak. Marx’ın, komünizme ilerleyişin toplumun ve toplumu var eden insanların maddi koşullarında ve düşünce biçimlerinde “burjuva hakkın dar ufkunu” aşılmasından geçtiği yönündeki derinlikli kavrayışının ve onun, hakkın bir toplumun iktisadî yapısının ve onun tarafından var edilen kültürün ilerisinde olamayacağı yönündeki mühim görüşlerinin daha da geliştirilmesi.

(Demokrasi: Neden Daha İyisini Yapmayalım Ki? Devrim Yapmak ve İnsanlığı Kurtarmak, 1. Kısım)

** Büyük Esnekliğe Sahip Katı Çekirdek

(Kültür, Sanat, Bilim ve Felsefe Üzerine; Bilim ve Devrim: Bilim ve Bilimin Topluma Uygulanmasının Önemi Üzerine. Komünizmin Yeni Sentezi ve Bob Avakian’ın Önderliği. Ardea Skybreak ile Röportaj)

** “İnsanlığın Kurtarıcıları.” Komünist devrimin intikamla, yahut “ayakların baş, başların ayak olmasıyla” değil, insanlığın kurtuluşuyla ve dünya çapında tüm sömürünün ve baskının ortadan kaldırılmasıyla alakalı olduğunu kavramak

(Ajith: Geçmişin Tortusunun Bir Portresi)

Enternasyonalizm

** Maddi ve felsefi temel ve komünist enternasyonalizmin genel yaklaşımı

(BAsics 2:12; “Dünya Devrimci Hareketini Geliştirmek: Stratejik Yönelime Dair Meseleler;” Demarcations #4’te yayımlanan “Komünizm Mi, Milliyetçilik Mi?” Meksika’daki OCR tarafından yazılmış bir polemik)

** Komünist hareketin ilk dalgasının/sosyalist devletlerin deneyimlerinin özetlenmesi

(Dünyayı Fethet? Enternasyonal Proletarya Buna Mecbur ve Muktedirdir; Çözülmemiş Çelişkiler, Devrimin İtici Güçleri, 2. ve 3. Kısımlar; Komünizm: Yeni Bir Aşamanın Başlangıcı, Devrimci Komünist Partisi ABD’den Bir Manifesto; Komünist Devrime ve Kurtuluşa Giden Gerçek Yolun Tarihine ve Geleceğimize Dair Bildiklerinizi Aslında Bilmiyorsunuz, Raymond Lotta ile bir Röportaj, Revolution #323, 24 Kasım 2013)

Daha Genel Sonuçları Olacak Şekilde, Özellikle ABD Gibi Emperyalist Ülkelerde Devrime Dair Stratejik Bir Yaklaşım

** Lenin’in Ne Yapmalı? adlı çalışmasındaki öğretilerin “zenginleşmiş” bir şekilde diriltilmesi. Bu bağlamda, devrimin sorunlarının kitlelerin önüne konması gerekliliğine ve komünist bilincin nasıl kitlelerin doğrudan deneyim ve mücadelelerine “dışarıdan taşınması” gerektiğine, ideolojik düzlemin önemine ve halkın düşünce yapısını dönüştürme zorunluluğuna yapılan vurgunun şiddetlenmesi. Ayrıca, Ne Yapmalı’daki temel savlardan biri olarak, nesnel gelişmelerin “ileri itilmesinin” öneminin vurgulanması.

Beklerken hızlandırmak: yani, bir yandan verili herhangi bir anda nesnel gerçekliği azami oranda dönüştürmek için faaliyet yürütürken bir yandan da beklenmedik (ve hatta öngörülemez) vakalara hazırlıklı olmanın ve başka sınıf/toplumsal unsurların kendi perspektifleri ve kendi çıkarlarına yaklaşımları ışığında nesnel çelişkileri nasıl “işlemekte” olduklarının bilincinde olmanın öneminin kavranması

(“Devrim Yapmak ve İnsanlığı Kurtarmak”ın ikinci bölümünün ilk altı paragrafı).

Mao, madde ile bilinç arasındaki diyalektik ilişkiye dikkat çekmiş ve beklenmedik gelişmelere hazırlıklı olmanın gerekliliğini vurgulamıştır. Fakat tastamam böylesi bir yönelim, kavrayış, yöntem ve yaklaşım – daha bütünlüklü, daha gelişkin ve daha yoğun bir biçimde- komünizmin yeni sentezinde sentezlenmiştir

(Bu bakış, ABD Devrimci Komünist Partisi tarafından kaleme alınan “Bir Devrim Hareketi İnşa Etmek” ve “Devrim Stratejisi Üzerine” metinlerine ilham olmuştur).

** Komünist hareket ile emek hareketi arasındaki ayrımın ortaya konması. Devrimin temelinin ve itici gücünün ve proletarya önderliğindeki geniş birleşik cephenin tahlili

(Devrim ve Materyalizm: Kuşlar Timsah Doğuramaz Ama İnsanlık Ufkunu Aşabilir, 2. Kısım).

** Bir sınıfın siyasî ve edebî temsilcileri olarak aydınların rolü ve bu rolün proleter devrim bağlamında sunduğu çelişkilerin kavranması

(Uzun Düşünceler ve Çekişmeler: Marksist Materyalizmin, Bir Bilim Olarak Komünizmin, Ciddi Devrimci Çalışmanın ve Anlamlı Bir Yaşamın Önemi Üzerine)

** Siyahî Ulusal Sorunu’nun merkezî nitelikteki öneminin ve ABD’de ulusal kurtuluş ile proleter devrim arasındaki merkezî ilişkinin kavranması

(Komünizm ve Jeffersoncu Demokrasi; “Siyahî Halka Yönelik Baskı ve Tüm Baskıyı Sonlandıracak Devrimci Mücadele;” DEVRİM VE DİN: Özgürleşme Mücadelesi ve Dinin Rolü; CORNEL WEST ile BOB AVAKİAN Arasında Bir Konuşma ve Devrim: Neden Zorunludur, Neden Mümkündür ve Ne Hakkındadır adlı filmler; BA Konuşuyor: DEVRİM-DAHA AZI DEĞİL!; ABD Devrimci Komünist Partisi tarafından kaleme alınan Kuzey Amerika’da Yeni Sosyalist Cumhuriyet İçin Anayasa (Tasarı-Önerisi)

** Kadınların özgürleşmesi için verilen mücadelenin –günümüz dünyasında daha da keskin bir hâl almış olan – merkezî rolünün ve onun proleter devrimle onun tüm insanlığı komünist bir dünyaya taşıyarak özgürleştirme hedefiyle olan ilişkisinin anlaşılması

(BAsics 3:2; Çözülmemiş Çelişkiler, Devrimin İtici Güçleri, 3. Kısım; Kırın Tüm Zincirleri! – Kadınların Kurtuluşu ve Komünist Devrim Üzerine Bob Avakian).

** İktidarın ele geçirilmesi meselesine dair bir kavrayış

(Devrimci Komünist Partisi ABD tarafından kaleme alınan “Devrim İhtimali Üzerine; ”Kuşlar Timsah Doğuramaz Ama İnsanlık Ufkunu Aşabilir, 2. Kısım)

Yeni Toplumu İnşa Etmek, Yeni Bir Dünyaya İlerlemek

**Komünizmin nihai hedefi doğrultusundaki dünya devriminin bir parçası olarak – temelde buna bağlı bir parçası olarak- toplumun sosyalist dönüşümünün pratiğe geçirilmesinin kavranması

(Sosyalizme ve Komünizme Dair Görüşler: Radikal Biçimde Yeni Bir Devlet Biçimi, Radikal Biçimde Yeni Bir Özgürlük Ufku).

** “Paraşüt Noktası”nın yani yeni sosyalist devletin konsolidasyonuyla birlikte toplumsal ilişkilerin ve toplumsal ve sınıfsal çelişkilerin ifade edilme biçimlerinin “açılıp yayılacağının” kavranması

(Komünist Devrimin Temeli, Hedefleri ve Yöntemleri)

** “Geniş bir esnekliğe sahip sağlam çekirdek” ilkesinin sosyalist topluma uyarlanmasının önemi. Komünizme sosyalist geçiş aşamasında proletarya diktatörlüğünün ve komünist bir öncünün varlığının zorunluluğunun kavranması; fakat aynı zamanda proletarya diktatörlüğünün uygulanması, komünizme geçişin sürdürülmesi ve komünizme varılmasıyla birlikte tüm diktatörlüklerin ortadan kaldırılması süreci temelinde ve onun ana bir unsuru olarak siyasî, entelektüel ve kültürel muhalefetin öneminin vurgulanması

(Kültür, Sanat, Bilim ve Felsefe Üzerine;Raymond Lotta, NayiDuniya ile K.J.A. tarafından kaleme alınan ve Demarcations #1’de yayımlanan “AlainBadiou’nun ‘Özgürleşme Politikaları:’ Burjuva Ufkuna Hapsolmuş Bir Komünizm” başlıklı metin).

** Proletarya diktatörlüğünde sosyalist anayasanın, halkın haklarının ve hukukun egemenliğinin rolünün kavranması

(Kuşlar Timsah Doğuramaz Ama İnsanlık Ufkunu Aşabilir, 1. Kısım; Kapitalist Toplumda ve Geleceğin Sosyalist Toplumunda Anayasa, Hukuk ve Haklar, Bob Avakian’ın Yazılarından ve ABD DKP Tarafından Yazılan Kuzey Amerika’daki Yeni Sosyalist Cumhuriyet’in Anayasa Taslağı’ndan Seçmeler)

** Sosyalist bir ülkede ve uluslararası düzlemde bolluk ve devrim arasındaki ilişkinin kavranması

(Kuşlar Timsah Doğuramaz Ama İnsanlık Ufkunu Aşabilir, 1. Kısım).

** Tüm bu sözü edilenler Kuzey Amerika Yeni Sosyalist Cumhuriyet İçin Anayasa (Tasarı Önerisi) çalışmasında daha yoğun bir şekilde vücut bulmakta ve uygulamaya geçirilmektedir.

Sonuç/Özet: Yeni sentezde temel ve belirleyici olan, bilimsel bir yöntem ve yaklaşım olarak komünizmin daha da geliştirilmesi ve bu bilimsel yöntem ve yaklaşımın genel olarak gerçekliğe, özel olarak da tüm sömürü ve baskı sistemlerini alaşağı edip ortadan kaldırmak ve komünist bir dünyaya ilerlemek için verilen devrimci mücadeleye daha tutarlı bir biçimde uyarlanmasıdır. Bu yöntem ve yaklaşım, yeni sentezin tüm ana unsurlarına ve olmazsa olmaz bileşenlerine bir temel teşkil etmekte, onlara ilham olmaktadır.