Editörün Notu: Bob Avakian’ın aşağıdaki yazısı 8 Mart 2021 tarihinde revcom.us sitesinde yayınlanmıştır.
Kaynak için bkz: Bob Avakian on SHAKESPEARE AND STRATEGIC COMMANDERS OF THE REVOLUTION (revcom.us)
“GERÇEK Bir Devrim Turu İçin Örgütlenin” turundaki yoldaşlardan biri lise yıllarında Shakespeare’in Romeo ve Juliet oyununu okumakta zorlandığından bahsetti. Bunu okumakta zorlanmasında ve bunun neden önemli olduğunu anlayamaması üzerine öğretmeninden yardım görmek yerine hakaret işitmiş. Peki bütün bunların yeni komünizmle ve yeni komünizme dayanan bir devrimin stratejik kumandanı olmakla ne alakası var?
Ardea Skybreak’in devrimin stratejik kumandanları ile ilgili yazmış olduğu çok önemli makalesinde belirtmiş olduğu gibi: “Zeki olmak, meselelerle ilgilenmek, her türlü şeyi merak etmek, çok farklı düzeylerde düşünebilmek ve pek çok farklı unsuru ele alabilmek için resmi olarak bir entelektüel şeklinde eğitim almanız da gerekmiyor.’’ [1]
Bunun uygulanmasının bir biçimi olarak entelektüel bir şekilde okuma yapabilmek, Shakespeare okumak için formel bir eğitim almanız gerekmiyor. (Ve açıkçası insanları aşağılayarak öğrenmekten soğutan, Shakespeare’i kolay bulmayan veya neden okunması gerektiğini hemen anlamayanları aşağılayan birisi ‘’öğretmen’’ pozisyonunu ve unvanını kesinlikle hakketmemektedir.)
Romeo ve Juliet’e gelecek olursak, bu esere “dahil olmanın” bir yolu olarak birbirlerine aşık olan ama aileleri rakip çetelerin üyesi olan iki insanın durumunu karşılaştırmak bir yöntem olabilir. Esas olay buna benzemektedir ve Romeo ve Juliet’in kaderinin ne olacağında belirleyici olan durumu yansıtır (Mesela West Side Story [Batı Yakası’nın Hikayesi] müzikali Romeo ve Juliet’in böyle bir duruma uyarlanmasıdır.)
Shakespeare’in pek çok eseri çok zengin bir biçimde burjuva ilişkilerinin ve buna tekabül eden fikirlerin etkisinin olmaya başladığı ama bir yandan topluma halen feodal ilişkiler ve “değerlerin” tahakküm ettiği bir dönemdeki bariz çelişkileri yansıtır. Başka şeylerle beraber, Romeo ve Juliet gibi pek çok eserinde bazen kendisini akut bir şekilde dayatan romantik aşk ve feodal/ataerkil otorite ve bu otorite (ailenin içerisindeki ataerkil otorite figürü olan baba/koca) tarafından dayatılan ‘’görevler’’ arasındaki çelişki yansıtılır.
Bununla beraber Shakespeare’in eserlerinde gerçekten çok derin felsefi meselelerin yanı sıra varoluşa dair tartışmalar da kendisini gösterir, örneğin Hamlet (‘’Olmak ya da olmamak…’’) veya Macbeth (‘’Yarın, yarın ve ardından yine yarın. Günden güne böyle sinsice sokulur işte, gelir vakti zamanı…’’- Huey Newton zaman zaman bu pasajı ezbere okurdu.) Bütün bunlar tabii ki Shakespeare’in döneminin (yaklaşık 400 yıl önce) o zamanın egemen olan düşünce biçimlerini ve bunun altında yatan ilişkileri yansıtmalarına rağmen ve örneğin varoluşçulukla ilgili tartışmayı İnsanlık İçin Bilimsel Temelde Umut eserinden çok daha farklı ele almasına rağmen doğrudur. Bu eserde hayatınızı insanlığın kurtuluşunu hedefleyen bir devrime adamanın gerçekten de yaşamaya değer ve anlam dolu bir hayat olduğunu vurgulamıştım. [2]
Her ne kadar Shakespeare’in kullandığı dilin bir kısmı arkaik olsa da (eski zamanlardan kelimeler ve ifadeler o zamanlar yaygın olsa da bugün pek kullanılmazlar) bu dil hayat ve zenginlik doludur ve ‘’buralardan bir şeyler almak’’ kesinlikle ödüllendiricidir. Bunu yapabilmek çalışma gerektirir, ancak bu çalışma yaptıklarınıza gerçekten değer ve ödülü bir hayli gerçektir.
Bütün bunları herkesin ama özellikle de devrimin stratejik kumandanları olmak isteyenlerin hemen şimdi Shakespeare okumaya başlamaları için söylemiyorum. Ama bütün bunları Skybreak’in belirttiği gibi, yeni komünizm temelinde bir devrimin stratejik kumandanı olmanın önemli bir boyutu da ‘’her türlü şeye merak ile yaklaşmak’’ olduğu için söylüyorum. Ve bu ‘’meraklılık’’ kesinlikle farklı türlerden edebiyata ve sanata dair, buna Shakespeare gibi edebi bir dehanın eserleri de dahildir, olabilir ve olmalıdır da.
[1] https://yenikomunizm.com/devrimin-stratejik-komutanlari/
[2] https://yenikomunizm.com/insanlik-icin-bilimsel-temelde-umut-bireysellikten-asalakliktan-ve-amerikan-sovenizminden-kopmak/