Abimael Guzmán “Başkan Gonzalo”nun Ölümü Üzerine

Editörün Notu: Aşağıdaki makale 4 Ekim 2021 tarihinde revcom.us web sitesinde yayınlanmıştır. Çevirisini okurlarımızın dikkatine sunarız. Kaynak için bkz: On the Death of Abimael Guzmán, “Chairman Gonzalo” | revcom.us

Konuyla ilgili ayrıca geçtiğimiz günlerde web sitemizde yayınlanan bir diğer açıklama yazısı için bkz: Peru Komünist Partisi Lideri Abimael Guzmán’ı (Başkan Gonzalo) Anarken | Yeni Komünizm (yenikomunizm.com)

11 Eylül 2021’de, Peru Komünist Partisi başkanı Gonzalo olarak da bilinen Abimael Guzmán, Lima dışındaki bir deniz üssünde bulunan yeraltı hapishanesinde -29 yıl boyunca tek başına tutulduğu ve sınırlı mahkeme işlemleri dışında topluluk önünde konuşma özgürlüğünden yoksun bırakıldığı yerde- yaşamını yitirdi.

Uluslararası ana akım medya yerel Peru basınıyla birlikte onu “terörist” bir komünist hareketin zalim bir “kült lideri” olarak nitelendirmede ve karalamada gecikmedi. Bu yanlıştır ve sisteme karşı çıkan devrimci mücadeleleri, amacı halkı terörize etmek olan hareketlerle eşitleme çabasının bir parçasıdır. Gonzalo’nun yaşamının ve rolünün veya Peru’daki devrimci mücadeleye sağladığı önderliğinin kapsamlı bir analizini yapmak bu makalenin kapsamı dışındadır. Ancak, insanların şu an ihtiyaç duyulan yönlendirici bazı açıklayıcı noktalarına ihtiyaçları var.

Gonzalo, 1980 yılında Peru’nun kırsal alanlarında devrimci bir halk savaşı başlatan Partido Comunista del Peru’nun (PCP) lideriydi. Bu silahlı mücadelenin nihai hedefi, Peru toplumuna egemen olan baskıcı sınıf güçlerinden arınmış komünist bir toplum kurmaktı. Bu süreç onların Maoizm anlayışları tarafından yönlendiriliyordu. Bu devrimci savaş, emperyalizme karşı uluslararası mücadele ve dünya çapında komünizm için yürütülen bir savaştı.

Bununla birlikte komünizm anlayışlarında ciddi zayıflıklar ve eksiklikler vardı. Bu eğilimler o zamanki uluslararası komünist harekette, komünizme ve özellikle de Bob Avakian (BA) tarafından öne sürülen yeni komünizmin atılımlarına karşı olan diğer güçler arasında önemli biçimlerde yankısını buldu.

Gonzalo’nun 1980’den 1992’de ABD emperyalist istihbarat teşkilatlarının yardımıyla Perulu yetkililer tarafından yakalanmasına kadar önderlik ettiği halk savaşı, büyük bir kargaşa zamanında başlatılmıştı. Bu süreç Mao Zedong’un 1976’daki ölümünden sonra tarihte ulaşılan en özgürleştirici toplumdaki -1949’da iktidarın devrimci olarak ele geçirilmesinin ardından Çin Halk Cumhuriyeti’nin (ÇHC) gerçek sosyalist toplumundaki- geri dönüşün ardından yaşandı. Mao’nun ölümünden sonra Çin Komünist Partisi (ÇKP) içindeki muhalifleri bir darbe yaparak iktidarı ele geçirdiler. ÇKP ve ÇHC’nin adını ve yönetim yapısını korurken, kapitalist bir toplumu restore edip bu devrimin kazanımlarını ve yönünü tersine çevirmeye başladılar. Ancak bu gelişme pek çok kişi için net değildi, devrimcilerin saflarında büyük bir şaşkınlık ve moral bozukluğuna yol açtı.

Dünyanın her ülkesinden Mao’nun takipçileri ve savunucuları, Çin’deki bu büyük gerilemede neler olduğunu ve nasıl ilerlenmesi gerektiğini özetlemek ve yeniden biraraya gelmek için çalıştılar. Bob Avakian, gerçekte yaşananların ne olduğunu, yani devrimin tersine çevrilmesini özetleme konusunda başı çekti. Ayrıca Mao’nun önderliğinin muazzam başarılarını da sentezledi. BA’nın bu çalışması, bu gerilemenin ardından ilerleyebilmek için oldukça önemliydi. Bilimsel değerlendirmenin bir parçası ve devamı olarak, önceki sosyalist toplumların bazı eksikliklerini ve şimdiye kadarki komünizmin çeşitli teorik konseptlerinde daha da derine inmeye başladı.

Aynı dönemde Peru’da Gonzalo liderliğindeki Peru Komünist Partisi, 1980’de gerici Peru devletine karşı ezilen kitlelerin halk savaşını başlattı. Gonzalo, devrim içinde pişmiş bir öncü çekirdeği bir araya getirmeyi başardı ve özellikle ülkenin kırsal köylüleri ve yerli halkları arasında kitleleri devrim yapmaya yönlendirme doğrultusunda kararlı bir şekilde yola çıktılar. ABD ve diğer emperyalistlerin desteklediği gerici Peru devletinin silahlı kuvvetleri, acımasız ve baskıcı karşı-devrimle karşılık vererek binlerce kişiyi öldürdüler.

Bu halk savaşı büyüdü ve gelişti. Devrimin “üs bölgelerinde” kadınlar, feodal geleneğin ataerkil zincirlerine isyan ettiler. Devrimci mücadeledeki köylüler, dünya devriminin hizmetinde ABD emperyalizminin boyunduruğundan kurtulma kararlılıklarını ilan ettiler. Bütün bunlar ülkede, bölgede ve dünyada bir umudun yeşermesine neden oldu ve Mao Zedong’un katkılarını savunmaya ve kendilerini temel almaya çalışan uluslararası komünist güçler tarafından desteklendi. Gonzalo yakalandığında, Peru’daki Halk Savaşından ilham alan ve onu destekleyenler, onun hayatını savunmak ve devrime devam etmeye çalışanlara destek vermek için uluslararası çapta toplandılar.

Aynı zamanda, Gonzalo tarafından ileri sürüldüğü ve uygulandığı şekliyle komünizm ve Maoizm anlayışında başından beri ciddi ve önemli eksiklikler olduğunu belirtmek önemlidir. Bunlar aynı zamanda Gonzalo’nun 1992’de yakalanması sırasında önemli hatalara ve gerilemelere yol açtı ve buna katkıda bulundu.

Örneğin, komünizmin zaferinin kaçınılmaz olduğu yolundaki anti-bilimsel düşüncenin belirgin bir etkisi vardı. Bu hatalı görüş, devrimi tüm insanlığın kurtuluşuna doğru ilerletmek için gerekli olan nesnel gerçekliği anlamak ve dönüştürmek için gerekli olan bilimsel metodolojiye yani komünizme karşıdır. Genel olarak, tamamen bilimsel bir yaklaşımı küçümseme ve buna karşı çıkma durumu vardı. Zararlı ve dini inanç şeklindeki eğilimler PCP’de de kendini gösterdi: Gonzalo’yu yanılmaz olarak görmek ve zaman zaman onun bir zafer garantisi olduğunu söylemek gibi. Bu eksiklikler ve hatalar, Gonzalo’nun 1992’de yakalanmasından sonra kendisinin önderliğini takip edenlerin yönünü kaybetmesine katkıda bulundu.

Ayrıca, komünizme sosyalist geçişle ilgili olarak, PCP, tüm sömürü biçimleri dünya çapında ortadan kaldırılıncaya kadar “devrimci şiddetin” merkeziliği ve ihtiyacı şeklindeki “toplumun militarizasyonu” kavramını geliştirmişti. Bu oldukça yanlış ve zararlıdır; ve esasen Mao’nun bu can alıcı mesele üzerine geliştirdiği anlayışa, ayrıca Bob Avakian tarafından yeni komünizmle birlikte niteliksel olarak daha da geliştirilen anlayışa aykırıdır.

Tarihsel perspektifte, bu eksiklikler yeni komünizmin daha da gelişmesi bağlamında çok daha keskin bir şekilde kendini göstermiştir. Diğer meselelerle birlikte, bunlardan bazıları daha önce Çin’deki yenilginin ardından birlik oluşturmak için öne çıkan eski komünist güçler de dahil olmak üzere, ideolojik ve siyasi çizginin temel meseleleri üzerine mücadelelerin merkezinde yer almıştır.

Bugün bu konuda en önemli şey, Bob Avakian’ın ileri sürdüğü, komünizmi daha kapsamlı ve tutarlı bir bilimsel temele oturtan yeni komünizmin ortaya çıkmış olmasıdır. Bu yeni komünizm, acilen ihtiyaç duyulan devrimin intikam için olmadığı -“sondakilerin başa ve baştakilerin sona geçmesi” için olmadığı- bunun yerine pek çok yerde “başta” olanların ve pek çokların sonda olduğu bir duruma son verme konusundaki ısrarı da dahil olmak üzere, komünist hareketin teori ve pratiğindeki kritik çelişkileri çözmektedir. Amaç, insanlığın her türlü sömürü ve baskıdan kurtuluşudur ve bu amaç için mücadelede gerekli araçlar bu hedefle tutarlı ve onun bir ifadesi olmalıdır. Bütün bunlar, yeni komünizmin atılımlarına dayanarak tüm dünyada insanlığın kurtarıcıları olarak birçok yeni insan birliğinin öne çıkarmanın acil ihtiyacının altını çizmektedir.

Bununla ilgili daha fazla bilgi edinmek için Bob Avakian’ın Yeni Komünizm adlı kitabını inceleyebilirsiniz. Ayrıca Komünizm: Yeni Bir Aşamanın Başlangıcı: DKP ABD’den Bir Manifesto ve revcom.us’ta bulunan diğer materyalleri inceleyebilirsiniz. Ayrıca [Demarcations-journal.org] makalelerini inceleyebilirsiniz.

Dipnotlar:

1)Bilgi için bkz: Dünyayı Fethetmek? Enternasyonal Proletarya Buna Zorunlu ve Muktedirdir | Yeni Komünizm (yenikomunizm.com)

2)Bu, örneğin PCP belgelerinde “zafere mahkumuz” veya “15 milyar yıllık hareket halindeki maddenin tamamı komünizme doğru gidiyor” gibi formülasyonlarla ifade edilmiştir. 

3)Bilgi için bkz: Komünizmin Yeni Sentezi: Temel Yönelim, Yöntem ve Yaklaşım ve Esas Unsurlar | Yeni Komünizm (yenikomunizm.com) ayrıca bilgi için bkz: Komünizmin Yeni Sentezi ve Geçmişin Kalıntısı | Yeni Komünizm (yenikomunizm.com)

4)Bilgi için bkz: Yeni Komünizm | Yeni Komünizm (yenikomunizm.com)

5)Bilgi için bkz: Komünizm: Yeni Bir Aşamanın Başlangıcı | Yeni Komünizm (yenikomunizm.com)