Editörün notu: Aşağıda yer alan yazı revcom.us sitesinde (https://revcom.us/en/climate-scientists-we-are-now-uncharted-territory-us-capitalism-imperialism-let-planet-burn) 27 Kasım günü yayınlanmış ve bir yenikomunizm.com okuru tarafından çevrilmiştir. Küresel iklim felaketinin geldiği nokta ve ABD emperyalizminin bu krizdeki özgül rolüne ilişkin bu önemli çeviriyi okurlarımızın dikkatine sunarız.
“Dünya kuşatma altında. Artık bilinmeyen topraklardayız.” Bioscience dergisinde 2023 yılında gezegenimizin iklim durumu hakkında yayınlanan bir rapor bu cümleyle başlamaktaydı. Aynı makale, durumun ciddiyetini şöyle anlatmakta: “Ne yazık ki, vaktimiz tükendi… Benzeri görülmemiş, korkutucu sayıda iklim rekoru kırılmakta ve derinden yaralayan acı sahneler dünyaya yayılmaktadır. İklim krizimiz konusunda bilinmeyen topraklara, insanlık tarihinde daha önce kimsenin birinci dereceden şahitlik etmediği bir duruma giriş yapmaktayız.”
Yakın zamanda Birleşmiş Milletler, “Bozuk Plak: Sıcaklıklar Yeni Seviyelere Ulaşıyor, Ancak Dünya Yeniden Emisyonları Azaltmayı Başaramıyor” başlıklı bir rapor yayınladı. “Bozuk plak” deyiminin iki anlamı da bu duruma hitap etmektedir: sıcaklık rekorları bu sene ezilip geçilmiştir ve dünya devletleri iklim değişikliğinin gezegenimizi değiştirmekte olduğu yıllar boyunca aynı şekilde cevap vermeye devam etmiştir: bozuk plak gibi, iklim değişikliği konusunda bir şeyler yapma sözü verip, acil gereksinim duyulan değişimlerin yakınından dahi geçebilecek hiçbir şey yapmayarak.
Şunu da aklınızda tutun: bu makalede değindiğimiz bu raporlar ve diğerleri bu sistemin çerçevesinde çalışan bilim insanları ve diğer kişiler tarafından yazılmaktadır ve bu sistemin büyük kurumları tarafından yayınlanmaktadır. Bu çerçeveden dahi alarm vermekte ve başarısızlıkları vurgulamaktadırlar, ancak iklim değişikliğini sürdüren ve çözümü engelleyen asıl faktörün kapitalist-emperyalist sistemin ta kendisi olduğu gerçeğini ortaya çıkarmayacak şekilde çekingen davranmaktadırlar.
Bob Avakian’ın söylediği üzere, bu sistem ve yönetici sınıfları “…kendileri için kar elde edebilecekleri durumlar ve zamanlar haricinde dünyanın ve bu dünyada yaşayanların büyük çeşitliliğini, içinde barındırdığı zenginlikleri hiçbir şekilde umursamamaktadır… bu insanlar dünyanın yöneticileri olmaya uygun değildir.”
30 Kasım tarihinde, bir geçit törenindeki domuzlar gibi, dünyanın devletleri her yıl düzenlenen Paris Konferansında (COP) – bu sefer COP28 – insanlara ve birbirlerine iklim değişikliği konusunda yalan söyleyerek ekonomik ve politik avantaj elde etme girişimleri için toplanacaklar ve yeniden gezegenimizi kurtarmak için yapılması gereken şeyleri yapmayı başaramayacaklardır. Bu konferans üzerinde kapitalist-emperyalist sistemin boğuculuğunun seviyesine vurgulamak adına bir detay vermek gerekirse, bu senenin konferansı, dünyanın 7. büyük petrol üreticisi olan ve tüm ekonomisi kapitalist petrol üretimi ve dağıtımı üzerine kurulmuş Birleşik Arap Emirliklerinden Abu Dhabi’de düzenlenecektir. Konferansın başkanı ise Birleşik Arap Emirlikleri Endüstri ve İleri Teknoloji Bakanı ve aynı zamanda Abu Dhabi Milli Petrol Şirketi grubunun genel müdürü ve CEO’su olan Ahmed Al Jaber’dir.
2023, eşi benzeri görülmemiş iklim şoklarının yılı olmuştur. Bilim insanları bu sene iklim değişikliğinin neden bu kadar hızlanmakta olduğunu araştırmaktadır. Sadece birkaç örnek vermek gerekirse:
- 000 yıl boyunca görülen en sıcak yaz. ABD’nin Phoenix eyaleti 110 derece Fahrenheit, yani 44 derece Celsius üzerinde arka arkaya 31 gün geçirdi ve bu durum 579 kişinin ölümüne sebep oldu. Bir araştırma, 2030 yılında 2 milyar insanın “insan yaşanılabilirliğinin dışındaki bölgelerde” yaşamakta olacağı ve 2090 yılında bu sayının 3,7 milyara ulaşacağı sonucuna varmıştır.
- Dünya ormanlarının %10’u Kanada’da bulunmaktadır ve bu ormanların üçte biri bu sene yanmıştır. Yangınlardan yayılan zehirli hava Grönland’a ulaşmış ve New York City’de havayı karartmıştır. Dahası, yangınların şekli bizzat değişime uğramaktadır. Gazeteci David Wallace-Wells, “Artık o kadar kalın duman örtüleri oluşmaktadır ki yangın söndürme uçakları bu bölgelere girememektedir; yangınlar geçmişte geçilmez olarak görülen yangın emniyet şerilerinin üzerinden yayılabilmektedir; kış aylarında dahi toprak altının içten yanmasına sebep olabilmektedir; bu yangınlar o kadar sıcak olmaya başlamıştır ki itfaiye ekipleri sadece bu yangınlara yaklaştıklarında dahi ikinci derece yanık tehdidi ile karşılaşmaktadırlar.” sözlerini kaleme almıştır.
- Yeni bir araştırma, nesli tükenme riski ile karşılaşan türlerin sayısının 2019 yılında yapılan tahminlerin iki katına ulaşarak 2 milyonu bulma ihtimali olduğunu belirtmektedir. Dünyanın en büyük yağmur ormanı olan, devasa bir bitki, hayvan ve böcek çeşitliliğine ev sahipliği yapan Amazon, geri dönülemeyecek noktaya şimdiden ulaşmış olabilir.
- Guardian gazetesi raporuna göre, “Antarktika’nın batısında artan hızda buzul erimesi bu yüzyılın geri kalanında karbon emisyonları ne kadar azaltılırsa azaltılsın sürmeye devam edecektir. Bilim insanları, su seviyesi yükselmesinin “korkunç” sonuçlara sebep olacağını söylemekte ve bazı kıyı şehirlerinin terk edilmesi gerekebileceğini ima etmektedir.”
ABD: Bir Numaralı Çevre Katledicisi
COP28’e yaklaşılan dönemde, ABD Dışişleri Bakanlığı internet sitesi, “Birleşik Devletler, kendi içinde ve dışında, her ekonomik alanda dünyayı 2050 yılında net sıfır emisyona ulaşacak yola yerleştirecek değişimleri yapmak için aksiyonunu arttırmaktadır” şeklinde bir beyan vermiştir. Aynı internet sitesi, Biden’ın iklim elçisi John Kerry’nin “Umuttan fazlası var. İlerleme var.” sözlerini paylaşmıştır.
The Production Gap Report [Devletlerin planlamış olduğu fosil yakıt üretimi ve sıcaklık artışını 1.5-2 derece arasında sınırlayacak küresel üretim seviyesi arasındaki açığı takip eden Birleşmiş Milletler raporu -Ç.N.], ABD için şu “ilerlemeleri” bulmuştur:
- ABD, dünyanın bir numaralı doğalgaz ve petrol üreticisi ve dördüncü en büyük kömür üreticisidir.
- ABD doğalgaz ve petrol üretimi 2050 yılına kadar rekor seviyelerde kalacaktır.
- Pek çok insanın iklim konusunda büyük bir ileri adım olarak gördüğü Biden’ın Enflasyon Düşürme Hamleleri (IRA – Inflation Reduction Act), Meksika Körfezi’nde 4 yeni petrol ve doğalgaz kiralama satışına izin vermektedir ve rüzgar ve güneş enerjisi geliştirmelerini dahası gelecek petrol ve doğalgaz kiralama satışlarına bağlı kılmaktadır. (IRA hakkında daha fazlası için Raymond Lotta’nın önemli makalesine bakabilirsiniz: Worse than Fine-Print Trickery… Biden’s Imperialist Climate Bill: The Devil Lies in the Big Picture.)
- Mart 2023 tarihinde federal devlet, federal topraklar üzerindeki en büyük petrol projesi olan Alaska’daki ConocoPhillips Willow projesini onaylamıştır. Bu projenin günde 180.000 varil petrol üreteceği tahmin edilmektedir.
Yeni Bir Sisteme İhtiyacımız Var
Neden insanlığın ve doğanın geleceği için gittikçe artan ciddiyette uyarılara ve iklimbilimcilerin büyük çoğunluğunun HİÇBİR fosil yakıt gelişiminin yapılmaması ve şu anda kullanılanların da hızlıca devre dışı bırakılması gerektiği konusundaki ortaklaşa kararına rağmen fosil yakıt üretimi ve emisyonları yükselmeye devam etmektedir? Basitçe cevaplamak gerekirse, bu sistem doğaya, dünyaya egemenlik kurma rekabeti içerisinde kar peşinde koşma yolunda yağmalanması gereken bir şey gibi davranmaktadır. Basit çözüm ise, insanların temel ihtiyaçlarına ve en yüksek isteklerine hizmet etmek için tamamen farklı bir ekonomiye ihtiyacımız olduğudur. (Bknz. aşağıdaki We Need and We Demand: A Whole New Way to Live, A Fundamentally Different System [Tamamen Yeni Bir Yaşam ve Temelden Farklı Bir Sistem Talep Ediyoruz ve Buna İhtiyacımız Var] yazısından alıntı.)
İnsanları bu konuda daha derine gitmeye, revcom.us sitesindeki Özel Çevre Krizi Kaynak Sayfasını ziyaret etmeye davet ediyoruz. Ancak, en önemlisi, bu sistemi yerle bir etme ve gerçekten özgürleştirici bir sistemi geliştirme mücadelemize katılmaya davet ediyoruz. Kaybecek vaktimiz yok.
Tamamen Yeni Bir Yaşam ve Temelden Farklı Bir Sistem Talep Ediyoruz ve Buna İhtiyacımız Var
Temel İhtiyaçları Gidermek ve En Yüksek İstekleri Mümkün Kılmak İçin Tamamen Farklı Bir Ekonomi
Yeni sosyalist ekonomi ile, herkese iş garanti altına alınacaktır ve insanlar artık hayat emici, ruh ezici sömürü altında kapitalist parazitler için varlık yaratmaya zorlanmayacaktır. Varlık yaratma yolunda kullanılan teknoloji ve diğer imkanlar toplumun genel mülkü haline getirilecek ve devlet tarafından, planlı bir biçimde, materyal ve aynı zamanda entelektüel ve kültürel bakımdan da insanların hak ettikleri hayatı yaşamak için gereksinimlerini karşılamak için sürekli genişleyecek bir temelde ve yeni toplumun ve tüm dünyanın devrimci dönüşümünü ilerletecek şekilde, insanlığın tamamının özgürleştirilmesi hedefine hizmet etmek için kullanılacaktır. Yeni sosyalist ekonomi küresel sömürü zincirleri ve doğal kaynakların yağmalanması temelinde işlemeyecektir. Ekonominin doğal sürdürülebilirlik temelinde geliştirilmesi için sistematik ve sürekli özen gösterilecektir. Sosyalist ekonominin planlama ve geliştirilme seviyelerinde önemli bir kaynak olarak halkların fikirleri ve önerilerinden yararlanılacaktır. İnsanların, bu kapitalizm-emperyalizm sistemi altında yaygın olarak boğulan yaratıcı potansiyeli, özgürleştirici hedeflere destek olacak doğrultuda serbest bırakılacaktır.
DİPNOT
- SEI, Climate Analytics, E3G, IISD, and UNEP. (2023). The Production Gap: Phasing down or phasing up? Top fossil fuel producers plan even more extraction despite climate promises.Stockholm Environment Institute, Climate Analytics, E3G, International Institute for Sustainable Development and United Nations Environment Programme. https://doi.org/10.51414/sei2023.050
Add comment