Yeni KomünizmEditörün Notu: Naomi Klein küreselleşme konusundaki siyasi analizleriyle bilinen Kanadalı gazeteci, yazar ve aktivisttir. “Şok Doktrini” ve “İşte Bu Her Şeyi Değiştirir” kitaplarıyla Türkiye’de de okur kitlesi tarafından bilinmektedir. Aşağıdaki yazı Revolution Books’tan yazar Raymond Lotta tarafından kaleme alınmıştır. 14 Ekim 2019 tarihinde revcom.us web sitesinde yayınlanmıştır. Kaynak için bkz: https://revcom.us/a/617/naomi-klein-lets-capitalism-off-the-hook-en.html
Naomi Klein’ın yeni kitabı On Fire: The (Burning) Case for a Green New Deal aldatıcı ve tehlikeli bir “inkarcılık” ortaya koyuyor. İklim değişikliğini reddetmiyor – kendisi bu konuda net ve küresel ısınma gerçeğine yönelik de ikna edici. Fakat bununla birlikte kitabında çevresel acil durumun temel nedeninin yani kapitalizm-emperyalizm sisteminin kasıtlı olarak inkar edilmesi durumu dikkat çekiyor. İnsanlığın bu krizle yüzleşmesi ve bu krizle ilgilenmesine dair gerçek bir şansa sahip olmaları konusunda hevesli bir inkarcılık var. İnkar edilen şey şudur; “kapitalist-emperyalist sistemi devirecek ve sosyalist bir toplumu ve ekonomiyi şekillendirecek bir devrim, doğa ile sürdürülebilir şekilde etkileşime girebilir ve insanlığın kurtuluşuna hizmet edebilir.”
Aşağıdaki pasajlar On Fire kitabının giriş ve sonuç bölümünden alınmıştır.
İddia # 1: “İnsanlığın, pek çok cephede başarısız olan ekonomik bir modeli düzeltmek için yüzyılda bir şansı olur.”
Gerçek Değerlendirme:
Klein, kapitalizmin bir türünü veya varyantını (genellikle “neo-liberal”, “denetimsiz”, “felaket” olarak tanımladığı) belirtmek için “ekonomik model” terimini kullanıyor. Ancak sorun, yeniden tasarlanmayı, yeniden düzenlenmeyi veya reforme edilmeyi bekleyen belirli bir kapitalizm türü değildir. Gezegenin yağma ve yıkımının altında yatan, yerleşik özellikleri ve dinamikleri tanımlayan şey kapitalizm-emperyalizmin ekonomik sistemidir. Bu sistem, üretim araçlarının (fabrikaların, teknolojinin, toprağın ve diğer hammaddelerin, vb.) özel mülkiyetinin sistemidir -emperyalist devletler tarafından desteklenen sermayenin devasa şekilde kümelenmesidir- bu sistem günümüz dünyasında insan toplumunun toplumsal ihtiyaçlarını karşılama, bütün sömürü ve baskıya son verme ve gezegeni kurtarma potansiyelini bastıran bir sistemdir. Gezegendeki milyarlarca insanın sömürüsü temelinde, rekabetçi ve çok daha fazla kar peşinde koşan bir anarşi tarafından sürdürülen sistemdir.
Kapitalizm-emperyalizmin, ya genişlemesi ya da ölmesine ilişkin içsel bir zorunluluğu bulunur. General Motors ve Toyota yeni pazarlar ve üretimi ucuzlaştırmak için rekabet eder… Huawei, teknolojik avantaj ve tekel için Avrupa telekom şirketleri ile rekabet ediyor. Bu sistem, ABD ve Çin gibi rakip büyük güçlerin, bölgeler, kaynaklar, teknolojiler ve emek gücü üzerinde küresel kontrol ve egemenliğe ve askeri üstünlüğe sahip oldukları bir sistemdir.
Klein, oldukça doğru bir şekilde, “dünya liderlerinin” küresel ısınmaya yönelik konferanslar vermeye başlamasından bu yana geçen 30 yıl içinde, CO2 emisyonlarının aslında yüzde 40’tan fazla arttığına dikkat çekiyor. Ancak buradan doğru sonucu çıkarmayı reddediyor. Emisyonlardaki bu yükselişin, canavarın yani kapitalist-emperyalist sistemin işlemesi ve bunun doğasıyla ilgisi bulunur. Üçüncü Dünyadaki korkunç süper sömürüyle küresel tedarik zincirlerinin ve bunun küresel dolaşımıyla birlikte fosil yakıtlarla kârlılık kazanmaları durumu vardır. ABD imparatorluğunun geniş askeri aparatı ölüm götürmesi ve hareketliliği için fosil yakıtla çalışıyor. Ve her şeyi bir meta haline dönüştüren bu genişleyen ya da ölü üretim sistemi, doğayı kâr için üretime sokulacak ücretsiz bir girdi olarak kabul ediyor.
Klein, tüm bunların “düzenlememiz” gereken hatalı bir “modelin” ürünü olduğuna inanmamızı istiyor. Ancak kapitalizm insanlığa hizmet etmek ve gezegeni korumak için “tamir edilemez”. Devrilmelidir ve radikal olarak farklı ve özgürleştirici bir sistemle değiştirilmelidir!
İddia # 2:
“Yeni Anlaşma, II. Dünya Savaşı seferberliği ve Marshall Planı, bütün bunlar hepimize derinleşen krize başka bir yaklaşımın her zaman mümkün olduğunu ve bugün de halen olduğunu hatırlatıyor. On yıllardır süren kolektif acil durumlarla karşı karşıya kaldıkça, verilecek yanıt bireysel tüketicilerden işçilere, büyük üreticilere, devletin her seviyesine kadar tüm ortakları açıkça ve net bir şekilde hedef almalıdır”
Gerçek Değerlendirme:
“Ortak hedefler” mi? Şaka yapıyor olmalısın. Yeni Anlaşma, kapitalizmin temellerini tehdit eden ekonomik ve toplumsal bir krize egemen sınıfın yanıtıdır. Bu anlaşma, kapitalizmi -büyük şirketler ve bankacılık sistemini- kurtarmak için ve bazı toplumsal programları tanıtarak devrim olasılığını ortadan kaldırmak için tasarlanmıştır. Roosevelt’in altındaki Yeni Anlaşma, daha büyük bir imparatorluk savaşı olan bir fetih savaşına hizmet eden bir savaş ekonomisine yöneliktir. Klein, bu emperyalist/şovenist mobilizasyonun resmi anlatısından ilham alıyor ve bunu tekrar ediyor. Hiroşima’ya iki kez atom bombası atıldı… 2. Dünya Savaşı sonrası doların üstünlüğü ve hammaddelere imtiyazlı erişim kuruldu… ABD müdahaleleri ve bağımlı ülke rejimleri yaratıldı… soykırım savaşları izlendi… sendikalaşma ve Amerikalılar için daha yüksek yaşam standartlarının sağlanması — işte bu “derin dönüşüm” oluyor.
İddia # 3:
“Finansmanı arttırmanın (yeşil teknolojiler için) her tür yolu vardır, bu durum savunulamaz seviyedeki yoğunlaşan zenginliğe saldırmak ve yükü iklim kirliliğinden en çok sorumlu olanlara kaydırmak anlamına gelir. Dünyadaki ilk on askeri harcamanın askeri bütçeleri yüzde 25 oranında kesilirse, bu durum yılda 325 milyar dolar kazandırır.”
Gerçek Değerlendirme:
Klein’ın “cesur vizyonunda” neyin baki kaldığına dikkat edin: kapitalist egemen sınıf, kapitalist mülkiyet ve üretim aynen kalıyor -fakat biraz daha “savunulabilir” bir servet dağılımıyla kalıyor. Yerinde kalan şey emperyalist canavar ordudur – şimdi daha düşük bütçeyle faaliyet gösterecektir (hey, Guantánamo’da güneş enerjisi de kullanır bunlar). Kısacası, imparatorluk sağlam bir şekilde yerinde kalıyor!
İddia # 4:
“İklim kriziyle mücadelede, dünya çapında yüz milyonlarca iyi iş yaratabilir, en dışlanan topluluklara ve uluslara yatırım yapabilir, sağlık ve çocuk bakımını ve daha fazlasını garanti ederiz.”
Gerçek Değerlendirme:
Bu, daha önce varolmamış, herkes için anlamlı işler sunan bir kapitalizm fantezisidir (bir dokunuşla her şeyin “düzeltilmesi”). Ve bahsedilen bu “biz” kimdir ve Klein’ın şiirselleştirdiği “yatırımcı” kimdir? Eğer bu sistemi devirmezsek, ordusunu yenmezsek, insanlığın iyileştirilmesi ve gezegenin korunması için sosyalist mülkiyete ve bilinçli planlamaya dayalı yepyeni bir ekonomik sistem yaratmazsak – “bizler” yalnızca gezegeni yağmalayan ve “yeşil” giyinmiş aynı kapitalist-emperyalist sistem olmaya devam ederiz.
Ve kendisi ağzındaki baklayı şöyle çıkartıyor: On Fire üzerine yakın zamandaki bir röportajda,1 Naomi Klein, mevcut duruma yönelik şu kokuşmuş düşünceyi ortaya koyuyor:
“Oldukça kararlı ve güçlü olan bu yeni jenerasyonla ben de yenileniyorum. Seçim siyasetine katılmaya istekli olduğum için ilham alıyorum, çünkü benim kuşağımın, bizler 20’li ve 30’lu yaşlarımızdayken seçim siyasetleriyle ellerimizi kirletme konusunda çok fazla şüphesi vardı ve bu yüzden pek çok fırsatı kaybettik.”
İşte durum ortada, kendisi burjuva seçim saçmalığının çıkmaz reçetesine övgüde bulunuyor, insanları bu krizi üreten siyasi sistem içinde tutuyor. Yeni kuşaktan lise öğrencilerinin ve gençlerin sokaklara döküldüğü ve dünya liderlerinin iflasını ilan ettiği bir zamanda, gezegeni kurtarmak için zamanın tükendiği bir dönemde bunu yapıyor.
Gerçek Değerlendirme:
Gerçek bir çözüm var. Ev yanıyor. Küresel ısınma insan yaşamını, tüm yaşamı ve gezegenin kendisini tehlikeye atıyor. Ateşe karşı savaşmak için, neyin sebep olduğunu ve nasıl söndürüleceğini bilimsel olarak anlamanız gerekir. Çözüm var. Bu sisteme gerçek bir devrimle son verecek bir strateji var. Bob Avakian’ın konuşmasından oluşan Niçin Gerçek Bir Devrime İhtiyacımız Var ve Nasıl Gerçekten Devrim Yapabiliriz?2 filmini izleyin. Ayrıca tek şansımız olan, gerçekten özgürleştirici temeldeki ve çevresel acil durumla başa çıkma fırsatını veren bir ekonomi ve toplum için bir vizyon ve plan var: Bob Avakian tarafından yazılan Kuzey Amerika’da Yeni Sosyalist Cumhuriyet İçin Anayasa ve Sosyalist Sürdürülebilir Kalkınmanın Bazı Temel İlkeleri mevcut.
Dipnotlar:
Yeni Komünizm
Add comment